Foto van muntjes

Zakgeldproject: verkleinen van de kans op de intergenerationele overdracht van armoede

Datum

In 2018 ontwikkelden (ervaringsdeskundige) onderzoekers vanuit de Werkplaats Sociaal Domein Arnhem en Nijmegen samen met ouders, sociaal werkers en studenten het Zakgeldproject. Deze via actieonderzoek ontworpen interventie draagt bij aan het verkleinen van de kans op de intergenerationele overdracht van armoede waarbij schaarste in financiële middelen, kennis, en/of vaardigen en de gevolgen daarvan van de ene generatie (ouders) op de volgende (kinderen) wordt overgedragen. Sinds de start is de opzet van het ZakgeldProject gewijzigd en verbeterd. Dit gebeurde op basis van wat (ervaringsdeskundige) onderzoekers vanuit de HAN, sociaal werkers, deelnemende ouders en hun kinderen leerden in de praktijk.

Werkwijze

Het Zakgeldproject richt zich op het voorkomen en verminderen van generatiearmoede door het vergroten van de financiële kennis, financiële vaardigheden en zelf-effectiviteit van ouders en (hun) kinderen. De primaire doelgroep van het ZakgeldProject betreft kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 12 jaar die niet structureel kunnen oefenen met zakgeld en/of op ouder(s) zich onzeker voelen over hun financiële opvoedvaardigheden. 

In het Zakgeldproject oefenen  ouders en kinderen met zakgeld. Het oefenen met zakgeld wordt ondersteund door thematische ouder- en kinderbijeenkomsten onder begeleiding van een projectteam. Dit projectteam bestaat uit een sociaal werker, kinderwerker en een ervaringsdeskundige. Door experimenteel leren, peer-to-peer educatie en co-creatie worden ouders en kinderen gesterkt in hun financiële (opvoed)vaardigheden en zelf-effectiviteit. Concreet oefenen ouders door hun kinderen bijvoorbeeld wat meer vrijheid te geven in het omgaan met geld. Het afgelopen jaar beschreven, verspreidden en vervolgden we het project. Een samenvatting van de opbrengsten is te vinden op de online themapagina.    

“Voorheen betaalde ik dat. Nu staan ze voor de kassa te overleggen over waar het goedkoper is. Ze leren plannen en prijzen vergelijken.” - deelnemende moeder

Materiaal 

Via de themapagina van het Zakgeldproject is alle informatie over het Zakgeldproject open en direct toegankelijk. Er is een Gids (Jansen et al., 2023) beschikbaar voor het project als geheel en er zijn praktische handvatten in de vorm van infoclips, werkvorm-instructies en te downloaden formats per fase van het project. Specifiek voor de kinderbijeenkomsten schreven we met welzijnsorganisatie Bindkracht10 een handleiding met uitgewerkte werkvormen. Via de themapagina komen initiatiefnemers en belangstellenden ook bij  artikelen over het Zakgeldproject die de afgelopen jaren verschenen. 

Doorontwikkelen

Tijdens de uitvoering van het Zakgeldproject kregen we geregeld de vraag: ‘Heb je ook een project voor 12plussers?’. Sociaal werkers zien dat 12plussers uit financieel minder draagkrachtige gezinnen meer kans hebben dat financiële wensen en ambities leiden tot (financieel) gedrag dat resulteert in schulden of financiële moeilijkheden. 

“Het is een bekend probleem dat deze groep zich laat verleiden als geld-ezel. Ze moeten dan wat geld pinnen en krijgen daar 10 euro voor. Maarja, dat is toch weer 10 euro.” - jongerenwerker

De vraag is hoe we kunnen bijdragen aan een bestaanszekere toekomst van 12plussers uit gezinnen met financiële problemen. Om meer zicht te krijgen op ‘wat er speelt’, gaan we de komende maanden met jongerenwerkers, buurtwerkers, jeugdcoaches in gesprek over intergenerationele armoede en bestaans(on)zekerheid bij jongeren. Na de verkenning onder professionals, organiseren we gesprekken met ouders die ervaring hebben met financiële krapte. In samenwerking met jongeren onderzoeken we wat en wie zij nodig hebben om financieel weerbaar te kunnen zijn of blijven. Dit voorbereidende onderzoek wordt uitgevoerd met onderzoeksbureau Gelijkschap, met studenten en met partners van de Werkplaats Sociaal Domein Arnhem en Nijmegen in de regio van de HAN.